نه فتحعلی شاه نه محمدشاه قاجار؛
فتحعلی قاجار که حرمسرای بزرگش معروف است بیخودی به مرد شماره یک تجزیه ایران مشهور شده است؛ بیشتر بهخاطر عهدنامه ترکمانچای. ولی این یک اشتباه تاریخی است و رکورددار تجزیه ایران فرد دیگری است. محمدشاه قاجار بیشتر از فتحعلی، ایران را تجزیه کرده است. ولی رکورددار اصلی فرد دیگری است؛ ناصرالدین قاجار که بهتنهایی بیش از ۲ میلیون کیلومترمربع از خاک ایران را تجزیه کرد. در دوره ناصری، انگلیسیها با عهدنامه پاریس ۶۳۰ هزار کیلومترمربع شامل هرات و بخشهایی از افغانستان را از ایران جدا کردند و با عهدنامه گلداسمیت نیز بخشهای بزرگی از بلوچستان و شرق ایران را به مساحت ۳۵۰ هزار کیلومترمربع از ایران قاجاری تجزیه کردند. بعد هم پیمان آخال بسته شد که از نظر مساحت رکورددار قراردادهای جدایی از ایران است و ماجرایش این است: «پیرو انعقاد این پیمان آسیای میانه، خوارزم، خیوه، شرق مازندران و مرو، سمرقند و بخارا از خاک ایران جدا شد.
کد خبر: ۳۸۵۴۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۹